Hakkımızda

KLP'nin Kısa Tarihçesi

1944 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Prof. Dr. Rasim Adasal tarafından kurulmuştur. 1945 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi,1946 yılında Ankara Üniversitesi kurulmuştur. 1992 yılında Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi alanında ünite olarak çalışmalar başlamış olup, 2002 yılında Prof. Dr. Hakan Kumbasar’ın kurucu başkanlığında KLP Bilim Dalı akademik yapılanmasıyla sonuçlanmıştır.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’nda 1970 yılından itibaren Prof. Dr. Celal Köksal, Prof. Dr. Abdülkadir Özbek, Prof. Dr. Gülören Ünlüoğlu, Prof. Dr. Işık Sayıl ve Prof. Dr. Abdülkadir Çevik tarafından KLP alanına katkı veren çalışmalar yapılmıştır. 1992 yılında Doç. Dr. Hakan Kumbasar sorumluluğunda KLP çalışmalarının üniter yapıda kuruluşu ve sürdürülmesi Türkiye’de bu alandaki ilk uygulamadır. O tarihteki Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Semih Baskan ve yönetim kurulu tarafından fakültemiz hastanelerinde görülen ihtiyaç üzerine KLP çalışmalarının İbni Sina Hastanesi’nde ünite olarak 4.katta temsili de uygun görülmüştür. 1995 yılında KLP’de öğretim görevlisi olarak göreve başlayan Dr. Atilla Soykan, 1996-98 yılları arasında akademik izinli olarak gittiği ABD’de Berkshire Medical Center’da KLP üst ihtisasını tamamlayarak KLP uzmanı olarak fakültemize dönmüş ve KLP ünitesinde çalışmalarına devam etmiştir. Psikiyatri Anabilim dalı Akademik Kurulu, Fakülte Kurulu ve Ankara Üniversitesi Senatosunun önerisiyle,Tıp fakültesi dekanı Prof. Dr. Nusret Aras ve Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Günal Akbay döneminde 18.09.2002 tarihinde Yüksek Öğretim Kurulu kararıyla  Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı kurulmuştur. Prof. Dr. Hakan Kumbasar ve Prof. Dr. Atilla Soykan Bilim Dalı kurucu öğretim üyeleri olarak çalışmalarına devam etmişlerdir.

1995 yılından itibaren KLP bilim dalına önemli katkılar sağlayan  Prof. Dr. Atilla Soykan 2010 yılında fakültemizden emekli olmuştur. Anabilim dalında 2013 yılında Doçent kadrosuna atanan ve bilim dalımızda görevlendirilen Doç. Dr. Ayşegül Yılmaz Özpolat 12.2.2014 tarihinde başka bir alanda çalışmak üzere bilim dalından ayrılmıştır. Kuruluşundan itibaren çok sayıda psikolog, sosyal hizmet uzmanı, hemşire, intörn doktor, doktor, uzman doktor bilim dalı çalışmalarına katılmıştır. Çalışma arkadaşlarımızın KLP bilim dalından aldıkları eğitimin yurtiçi ve yurtdışı çalıştıkları kurum ve hastanelerde kendilerine mesleki anlamda olumlu katkı sağladığı görülmektedir.

21.2.2014 tarihinde Dr Berker Duman KLP bilim dalında Uzman Doktor kadrosunda göreve başlamıştır.

Mart 2014 mevcut kadromuz Başkan Prof. Dr. Hakan Kumbasar, Uzm. Dr. Berker Duman,  Uzm. Psikolog Tuğba Ayaz, Shu. Hatice Tuncel, Shu. Fatma Küçüktepepınar, Ar. Gör. Dr. Fuad Bashirov, Ar. Gör. Dr. Kamran Aliyev, Int. Dr. Osman Bütün, Int. Dr. Mustafa Bilgili ve Tıbbi Sekreter Fatma Vural’dan oluşmaktadır. İbni Sina Hastanesi 4.kat ve Cebeci Psikiyatri Kliniği 3.katta KLP klinik hizmetleri, eğitim ve araştırma faaliyetleri yürütülmekte ve aylık 300-400 arasında konsültasyon hizmeti verilecek şekilde çalışmalara devam edilmektedir.

IMG_8277
IMG_8313

Prof. Dr. Hakan KUMBASAR

KLP Bilim Dalı Başkanı

Prof. Dr. Vesile Şentürk CANKORUR

KLP Bilim Dalı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Erguvan Tuğba ÖZEL KIZIL

KLP Bilim Dalı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Makbule Çiğdem AYDEMİR

KLP Bilim Dalı Öğretim Üyesi

Doç. Dr. Berker DUMAN

KLP Bilim Dalı Öğretim Üyesi

Konsültasyon liyezon psikiyatrisi (KLP) bir çok batılı ülkede bir üst ihtisas dalı olup psikiyatri uzmanları bu üst ihtisası dahiliye ve cerrahi kliniklerinde çalışarak tamamlamaktadırlar. Fizik tedavi, yoğun bakım üniteleri, hemodiyaliz, hematoloji, onkoloji, kardiyoloji, immunoloji, alerji, dermatoloji, gastroenteroloji, plastik cerrahi ve kalp cerrahisi bölümleri bu hizmetten en çok yararlanan alanlar arasında üst sırada yer almaktadırlar.

Konsültasyon liyezon psikiyatrisinin yapılanması psikiyatriden ayrı bir anabilim dalı olma yönünde değil, psikiyatrinin bütünü içinde yer alan bir bilim dalı ve üst-ihtisas alanı olarak sürmüştür. Bunun temel nedeni basittir; konsültasyon bir genel (erişkin) psikiyatristin ana işlevlerinden biridir ve iyi bir konsültan olabilmek için tam ve kapsamlı bir psikiyatri uzmanlık eğitimi almak gereklidir. Öte yandan farklılaşan hizmet tanımları, multidisipliner yaklaşım ve uygulama ilkelerinin ve araştırma alanlarının genel psikiyatriden farklılaşması ve psikoonkoloji, psikonöroendokrinoloji, psikofarmakoloji gibi yeni alanların ortaya çıkması ise KLP’nin bir bilim dalı ve üst-ihtisas olarak yapılanması ile sonuçlanmıştır.

  • Dahili ve cerrahi servislerde yatan ya da bu kliniklerce ayaktan takip edilen hastalara yönelik ilaç tedavisi ve psikososyal müdahaleler yapmak
  • Dahili ve cerrahi hastalarda psikososyal ve medikal etmenlerin karşılıklı etkileşimi konusunda bilgi birikimine katkıda bulunmak
  • Dahili ve cerrahi hastalarda görülen psikiyatrik komplikasyonlar ya da komorbid durumları tanıma, acil müdahaleyi yapabilme konusunda psikiyatri ve başta nöroloji olmak üzere psikiyatri dışı asistanları, hemşireleri, sosyal hizmet uzmanlarını ve tıp öğrencilerini eğitmek
  • Konsültasyon liyezon psikiyatrisi alanında akademik eğilimli araştırma yapabilen profesyoneller yetiştirmek
  • Genel hastanenin işlevleri ve iç dinamikleri konusunda deneyimli, hastane çalışanlarının karşılaştıkları zorlukları anlayan ve gerektiğinde müdahale edebilen elemanlar yetiştirmek
  • Birçok ülkede gelişmiş üniversitelerde konsültasyon liyezon psikiyatrisi rotasyonunun çekirdek müfredatta 4-6 ay olacak şekilde psikiyatri uzmanlık eğitiminin zorunlu bir bölümü olarak uygulanmasını sağlamak ve asistan eğitimine öncelik vermek
  • Konsültasyon liyezon psikiyatrisi uygulamalarını çalışacağı diğer hastanelerde başlatabilecek ve sürdürebilecek tedavi ekibi üyeleri ve uzmanlara eğitim vermek, yetiştirmek

Psikiyatrinin genel hastanelere yerleşmesi ve bedensel hastalığı olanlara ruh sağlığı hizmetlerinin sunulması fikri 20. yy başlarına kadar gündeme gelmemiştir. Psikiyatri 19.yy boyunca akıl hastaneleri ile eş anlamlı olarak anılmış, oysa tıp bu yüzyılı biyolojik anlamda ciddi gelişmelerle geçirmiştir. Gray, 1868’de psikolojik tıbbın genel tıp eğitimi ve pratiği içinde olmasının gerekliliğini belirten makalesi ile gelişmelere ciddi bir ivme kazandırmıştır.

20. yüzyılın erken on yıllık dönemlerinde Konsültasyon liyezon psikiyatrisi (KLP), tarih, sosyal, medikal, ekonomik ve politik gibi değişik güçlerin sonucu, bir alan olarak kavramsallaşmıştır. Bu güçler, ABD’de tıp pratiğini etkilemiş ve sonuç olarak bütün dünyada etkisini göstermiştir.

John Schwab tarafından tanımlanan gelişme dönemleri, KLP’nin başlangıç dönemi 1800’lerin sonlarında Amerikan psikiyatrisinin babası Benjamin Rush ile başlamış, tıbbın entegrasyonuna-beden ve ruhun psikosomatik birimi- yönelik ilgi artmıştır.

1902’de Albany Hastanesinde (New York) ilk liyezon servisi düzenlenmiş ve 1902’de tıp-psikiyatri biriminin habercisi kurulmuştur.

Başlangıç fazı 1929’da, G. W. Henry devlet hastanelerinin genel tıp ve psikiyatri birimlerinde psikiyatrist bulundurmalarını ve gerekliliğinin öğretilmesini zorunlu tutmuştur. 1930’da, Helen Flanders Dunbar Columbia Tıp Merkezinde liyezon servisi ile işbirliği içerisinde idi ve kişilik ve somatik semptomatoloji arasındaki korelasyon hakkında yazmıştır. 1950’de Franz Alexander belirgin hastalık tiplerine –romatoid artirit, tirotoksikoz, peptik ülser, ülseratif kolit, bronşial astma, nörodermatit gibi- neden olan belirgin psikodinamik çatışmaları incelemiştir.

1954’de, Massachusetts Devlet Hastanesinde, psikoanalist Avery Weisman tarafından yöneticiliği (genç asistanı Thomas Hackett ile birlikte) yapılan ilk formal konsültasyon servisi kurulmuştur. 1956’da, Grete Bibring ve Ralph Kahana, kişilik ve hastalık nedenlerine ilişkin klasik anlamayı içeren “Tıbbi yaklaşımda kişilik tipleri”’ni yayınlamışlardır.

1967’de, Thomas H. Holmes ve Richard H. Rahe hastalık başlangıcı ve gerekli aşamaların takip edildiği yaşam değişimi üniteleri sistemini geliştirmişlerdir.

Gelişme fazı 1970’lerde, Ruh Sağlığı Ulusal Enstitüsü, KLP programlarının genişlemesinin harekete geçmesini, tıp öğrencileri için özel eğitim imkanlarını ve KLP dernek programlarının kurulmasını finanse etmiştir.

1977’de, George Engel, “Yeni bir medikal modele ihtiyaç; Biyolojik tıbba meydan okuma” yı yayınlamış ve biyopsikososyal model adını verdiği tanımı yapmıştır. Yeniden tanımlanmış bu ifade daha önceki daraltıcı biyomedikal modelin yerini almıştır. Bu model sağlık ve hastalığı (illness, disease) daha geniş biyolojik, psikolojik ve sosyal kontekste ele almaktadır.

Güçlenme Fazı Dinamik bir dönem olan güçlenme fazı boyunca, 1920’lerdeki KLP servislerinin birkaç hastanede kuruluşundan, bugünkü ihtiyaçla psikiyatri eğitiminin bir parçası olarak KL servislerinin kurulmasını içerir. KL servisleri şimdilerde ABD hastanelerinin en önemli bölümleridir. Psikosomatik Tıp Akademisi, K-L psikiyatrisinin kurumsallaşmış halidir. Uluslararası üyeleri, K-L psikiyatrisi alanındaki önemli araştırmacı ve klinisyenlerden oluşmaktadır.

Sonuç olarak, psikiyatri kliniklerinin ve hastalarının genel tıp ve hastane içinde ele alınması gerektiği anlayışının yerleşmesi, psikosomatik tıp kuram ve uygulamalarının artması, davranış bilimleri ve toplum psikiyatrisindeki gelişmeler, nörobiyolojik bilimler ve klinik tıptaki gelişmeler, biyolojik bilimler ile davranış bilimlerini, tıp ile psikiyatriyi klinik ve kavramsal alanlarda yakınlaştırmıştır.

 

1995 yılından itibaren KLP bilim dalına önemli katkılar sağlayan  Prof. Dr. Atilla Soykan 2010 yılında fakültemizden emekli olmuştur. Anabilim dalında 2013 yılında Doçent kadrosuna atanan ve bilim dalımızda görevlendirilen Doç. Dr. Ayşegül Yılmaz Özpolat 12.2.2014 tarihinde başka bir alanda çalışmak üzere bilim dalından ayrılmıştır. Kuruluşundan itibaren çok sayıda psikolog, sosyal hizmet uzmanı, hemşire, intörn doktor, doktor, uzman doktor bilim dalı çalışmalarına katılmıştır. Çalışma arkadaşlarımızın KLP bilim dalından aldıkları eğitimin yurtiçi ve yurtdışı çalıştıkları kurum ve hastanelerde kendilerine mesleki anlamda olumlu katkı sağladığı görülmektedir.

21.2.2014 tarihinde Dr Berker Duman KLP bilim dalında Uzman Doktor kadrosunda göreve başlamıştır.

Mart 2014 mevcut kadromuz Başkan Prof. Dr. Hakan Kumbasar, Uzm. Dr. Berker Duman,  Uzm. Psikolog Tuğba Ayaz, Shu. Hatice Tuncel, Shu. Fatma Küçüktepepınar, Ar. Gör. Dr. Fuad Bashirov, Ar. Gör. Dr. Kamran Aliyev, Int. Dr. Osman Bütün, Int. Dr. Mustafa Bilgili ve Tıbbi Sekreter Fatma Vural’dan oluşmaktadır. İbni Sina Hastanesi 4.kat ve Cebeci Psikiyatri Kliniği 3.katta KLP klinik hizmetleri, eğitim ve araştırma faaliyetleri yürütülmekte ve aylık 300-400 arasında konsültasyon hizmeti verilecek şekilde çalışmalara devam edilmektedir.

  • 1999 Marmara depreminde Acil Servis ortamında yapılan kısa süreli krize müdahale uygulamaları ve hastanelerimize yatırılan depreme maruz kalan hastalara yönelik bireysel ve diğer psikoterapötik müdahaleler
  • Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim dalı ve ameliyathane çalışanlarına yönelik yapılan tükenmişlik (burn-out), stresle başa çıkma konularında konferanslar ve bilgilendirme toplantıları
  • Organ nakli ekibinde, nakil öncesinde hastaların değerlendirilmesi ve nakil sonrasında gerektiğinde psikiyatrik destek verilmesi
  • Dermatoloji kliniğinde Behçet hastalarına bilgilendirme toplantıları
  • Endokrin kliniğinde beslenme/ yeme bozuklukları, diyabet ve obezite hastalarına yönelik işbirliği çalışmaları
  • FTR kliniğinde parapleji ve fibromiyalji hastalarıyla yapılan ortak çalışmalar
  • Hematoloji kliniğinde hastalara K.İ.T. öncesi ve sonrası destek ve takip yapılması; ayrıca Hematoloji klinik çalışanlarına yönelik tükenmişlik konusunda eğitici toplantılar yapılması
  • Radyasyon Onkolojisi kliniğinde hastalara yönelik grup psikoterapisi uygulamaları
  • Genel Cerrahi kliniğinde Kolorektal kanser tanılı kolostomili hastalarla destekleyici grup psikoterapisi çalışmaları
  • KBB kliniği Ses Hastalıkları ünitesi ve Larinks kanserli hastalarla yürütülen çalışmalar ve grup psikoterapisi uygulamaları
  • Nefroloji kliniği Hemodiyaliz hastalarına yönelik destekleyici grup psikoterapisi uygulamaları
  • Hastanelerimiz çalışanlarına yönelik stresle başa çıkma, hasta ile, hasta ailesi ile mesleki iletişim  konularında hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi
  • Dahili tıp klinikleri ve cerrahi tıp klinikleri bölümlerinin istemleri doğrultusunda dönem dönem araştırma görevlilerine yönelik ilgili konularda eğitim toplantılarının düzenlenmesi